Dichten van naden tussen gevel en dak

Tocht langs de gevel en dakconstructie

Vaak zijn de gevel en het dak van verschillende materialen. Hierdoor is de aansluiting tussen bijvoorbeeld bakstenen en het houtwerk zelden luchtdicht. Dat kan natuurlijk leiden tot tocht in huis. Tijd om ook deze naden aan te pakken. In dit artikel laat ik zien welke naden er zowel bij ons huis waren en hoe die zijn gedicht. Om een beter beeld te krijgen bij de constructie van een huis is het zeer verstandig om eens de bouwtekeningen van de woning te bestuderen. Heb je die niet? Vaak heeft het gemeentearchief een kopie. In ons geval konden we tegen een kleine vergoeding een digitale scan ontvangen.

Foto van bouwtekening waarop deel van dakconstructie zichtbaar is inclusief muurplaat en muurplaatanker.

Dakconstructie met muurplaat op buitenmuur en vastgezet met muurplaatanker.

Muurplaat

Wij hebben een schuin dak van 45 graden. De gevel zelf, bestaande uit muren en kozijnen, is uiteraard recht. Ergens komen de gevel en dak samen en dient dit uiteraard een stevige constructie te zijn. Deze constructie krijgt het gewicht en de krachten op het dak te verwerken. Hier komt allereerst de muurplaat om de hoek kijken. Veelal een houten balk die (meestal) met een anker bevestigd is aan de muur. Het dakbeschot wordt vervolgens vastgezet op deze muurplaat en de aanwezige gordingen, ofwel de balken die vaak zichtbaar zijn op zolder. Het bovenste deel van het dak komt uiteindelijk op de nokgording.

De muurplaat is dus vaak van een ander materiaal dan steen en derhalve zal er bij oudere woningen zelden een luchtdichte aansluiting zijn. Lucht vanuit de spouw kan via naden naar binnen komen als de woning van binnenuit niet helemaal dicht is. Dat was in ons geval ook zo, maar niet direct zichtbaar.

Iedere woning is anders, dus kijk goed naar de bouwtekeningen.

Bouwtekening

Op onze bouwtekening is overstek getekend als een gesloten geheel. In ons geval is deze aan onderzijde niet afgewerkt met een plaat en is er dus tijdens de bouw voor een kleine variatie gekozen. Dit is een mooi voorbeeld van hoe de werkelijkheid anders kan zijn dan de bouwtekening. Ook qua riolering hebben we al een keer gezien dat er verschil was. Dus gebruik een bouwtekening als basis, maar wees niet verrast als zaken soms anders zijn.

Ook is het moeilijk te zien op de tekening, maar onze overstek heeft balken die van het einde van de overstek doorlopen tot aan eerste gording aan de binnenzijde. Deze balken zijn zogeheten sporen en geven extra steun. Ze zijn tevens bevestigingspunten voor het dakbeschot en helpen met de verdeling van het gewicht van het dak.

De sporen zijn in ons geval zowel aan de buiten- als binnenkant te zien. De oorspronkelijke bewoners hadden ze op de slaapkamers in het zicht zitten, maar hebben ze later (inclusief gordingen) weggewerkt achter gipsplaten. Hierdoor gaat er wat ruimte in de kamer verloren, maar daar staat een strakker afwerking tegenover inclusief de mogelijkheid om de loze ruimte te isoleren.

Wij zijn een stapje verder gegaan dan de eerste bewoners en hebben de bestaande 60-70mm glaswol vervangen voor een laag van 180mm, bijna drie keer zoveel dus. Tevens hebben we van de gelegenheid gebruik gemaakt om ook de naden aan de binnenzijde te dichten. Voor meer details lees het artikel tocht op de slaapkamer.

Luchtdichtheid bij moderne bouw

Bij een moderne woning is luchtdichtheid flink toegenomen. Tijdens de bouw worden op meerdere momenten maatregelen genomen om verschillende materialen beter op elkaar aan te laten sluiten. Vaak door het gebruik van een combinatie van tape, pur en kit. Iedere laag wordt afgewerkt om zo ongewenste infiltratie van lucht tegen te gaan. Zeker in combinatie met een balansventilatiesysteem is het cruciaal dat kierdichting goed is geregeld. Luchtdichtheid is een uitgebreid onderwerp. Wil je meer weten? Bekijk dan ook het eerdere artikel het nut van kierdichting.

Naden

In ons geval zijn er drie grote naden aan de buitenzijde:

  • Onder en aan zijkant van de sporen en klossen
  • Afwerkplaat en bovenliggend dakbeschot
  • Afwerkplaat en de muur
Foto met plaatsen waar wind en tocht naar binnen kan.

De gemarkeerde plaatsen zijn de openingen waarvan enkele aan de buitenzijde. Aan binnenzijde vooral rondom de klos en waar het pleisterwerk en de dakplaat bij elkaar komen.

Foto van naad aan onderkant van de sporen onder de overstek.

Grote naad aan onderzijde van de sporen zichtbaar. De naad aan rechterzijde van de klos is al licht opgeruwd. Ook is zichtbaar dat verf niet voldoende is om een naad te dichten en dat deze altijd zal scheuren door invloeden zoals het weer.

Foto van naden aan binnenzijde woning waar muur en dakconstructie samen komen

Achter de gipsplaten zaten wat verrassingen: spinnen, gescheurd pleisterwerk, matige isolatie en tocht!

Stappenplan

Tijd voor wat praktijk. De stappen in het kort:

  • Bekijk bouwtekeningen en begrijp de constructie
  • Kies de juiste materialen en gereedschappen
  • Voorbereiden naden
    • Opruwen naden
    • Schoonmaken naden
  • Naden kitten

Voorbereiden naden

Zoals bij de meeste klussen is een goede voorbereiding het halve werk. Ook in dit geval, maar dan niet alleen in figuurlijke zin. Het opruwen en schoonmaken vergde wat tijd, zeker door onhandige werkhouding op een ladder onder een schuine zijde.

Opruwen naden

Door het schilderwerk van de vorige bewoners waren sommige naden al half dicht door de verf. Voor een goede hechting van kit dient het oppervlak vet- en stofvrij gemaakt te worden. Het is natuurlijk best lastig om een klein randje in de hoek te schuren, zeker als je het bestaande schilderwerk niet wil beschadigen. Daarom heb ik een Dremel gebruikt met een smal opzetstuk dat o.a. wordt gebruikt voor het maken van inkepingen in hout zoals bij houtbewerking. Hiermee schuur je een laag van de verf en hout af, waardoor het oppervlak ruw wordt. Hierdoor komt de aanwezige naad ook weer iets verder open te staan, zodat deze beter gevuld kan worden met kit.

Foto van naden tussen dakdeel, muur en dakbeschot.

Meerdere naden zichtbaar: tussen afwerking dakdeel en muur en tussen dakdeel en bovenliggend dakbeschot.

Schoonmaken van naden

Onder de overstek was al voldoende stof aanwezig. Ook door het opruwen met de Dremel was het noodzakelijk om even met een handveger de boel te ondoen van stof.

Naden kitten

De volgende stap is het daadwerkelijk kitten van de naden. Normaal is kitwerk eenvoudig en snel te doen en zit de tijd hem vooral in de afwerking. In dit geval is het lastig werken onder een schuine overstek en de aanwezige sporen. Vanwege die reden heb ik een opzetstukje (draaibare nozzle) gebruikt waarmee de kitspuit in bijna iedere hoek te gebruiken is.

De stappen van het kitten zelf:

  • Kit toepassen
  • Overtollige kit afstrijken met vinger en afstrijkplaatje

Na het kitten is er een groot verschil te zien.

Foto van kitwerk onder overstek van huis.

Na het kitten zijn de naden weg en is de woning weer wat beter bestand tegen wind!

Eindresultaat

Na enkele middagen opschuren en kitten is de klus geklaard! Zoals bijna iedere klus duurt het langer dan verwacht. In dit geval vooral door de onhandige houding, het meermaals moeten verzetten van de trap en de warmte. Desalniettemin ben ik tevreden met het eindresultaat.

Foto van overstek met naden gekit.

De naden en aansluiting met de muur zijn gekit. Nu nog een keer de boeiboorden netjes maken.

Nu ook de noord- en zuidkant van de woning zijn gedicht blijven de voorkant (oost) en achterkant (west) over. Helaas gaat dat niet lukken vanaf de ladder en hebben we daar een steiger voor nodig. Een grotere klus voor later…

Gebruikte gereedschappen

  • Afstrijkplaatje
  • Dremel
  • Kitspuit

Gebruikte materialen

  • Draaibare nozzle
  • Gevelkit (Ottoseal M360 gevelkit, RAL 9001)
  • Schilderstape

Termen

  • Gording
  • Klossen
  • Muurplaat
  • Muurplaatanker
  • Nokgording
  • Sporen