Wanneer is het glas vervangen zinvol?

Als je wil weten of het zinvol is om ouder glas te laten vervangen, dan is het handig om energieverliezen te kunnen berekenen. Met de juiste formules zijn de theoretische waardes snel te berekenen. Uiteraard kan in de praktijk de waarde verschillen door externe factoren zoals zoninstraling, regen, wind of simpelweg verliezen door ongewenste naden en kieren.

Hoeveel gas is er nodig per vierkante meter glas?

Om dit te berekenen dienen we eerst te kijken naar het glas. Laten we eens een woning pakken ergens uit de jaren ‘70-‘90 met oud dubbel glas, vaak met de namen Thermopane of spaarglas. De bijbehorende U-waarde van dit dubbel glas ligt ongeveer de rond de 2.8W/m2K, ofwel U=2.8.

Graaddagen gebruiken

Als we nu kijken naar Nederland zien we op Mindergas.nl dat een gemiddelde winter ongeveer 2800 gewogen graaddagen heeft per jaar. Graaddagen is een omgerekende waarde (=gewogen) waarbij de buitentemperatuur ligt onder die van de gewenste binnentemperatuur. Vaak wordt er gerekend met 18 graden, omdat je hierboven niet hoeft te stoken. Deze 2800 gewogen graaddagen is dus een mooi getal om mee te rekenen. Uiteraard kun het nog nauwkeuriger doen door te kijken naar je eigen regio, want er zijn nogal wat temperatuursverschillen tussen de kustgebieden en landinwaarts. Neem bijvoorbeeld een gemiddelde over de laatste 5 of 10 jaar om zachte en koude winters uit te middelen.

Energetische waarde berekenen

Laten we nu eens rekenen met de getallen die we hebben: 1m² glas * U-waarde van 2.8 W/m²K * 24 uur * 2800 gewogen graaddagen per jaar / 1000 = 188,16kWh per m2 glasoppervlak. Dit is dus de energetische waarde die per m2 glas door het glas heen trekt gedurende de periode waarin het buiten kouder is dan de gewenste binnentemperatuur (met graaddagen meestal 18 graden).

Omzetten kWh naar m3 gas

Voor woningen die nog met een gasketel werken is het handiger om te weten hoeveel kuub gas dit. Gas heeft een energetische waarde van ongeveer 9,8kWh per m3. Aangezien er altijd wat verliezen zijn (verbrandingsproces, leidingverliezen), kunnen we beter met iets lagere waarde rekenen. In dit rekenvoorbeeld hanteren we daarom 9kWh energie per m3 gas.

Dus als we 188,16kWh delen door 9 geeft dit een waarde van 20.91m3 gas. Iedere vierkante meter glas kost een kleine 21m3 gas gedurende het jaar. Met 15m2 glasoppervlak in een woning is dit ongeveer 314m3 gas in een jaar.

Hoeveel besparing heb je om van oud dubbel glas naar HR++ glas te gaan?

Hiervoor moeten we een aantal aannames doen in de temperaturen, de isolatiewaardes van het glas en de hoeveelheid glasoppervlakte van de woning.

Hierbij een rekenvoorbeeld:

  • Buiten: -5 graden
  • Binnen: 20 graden
  • U-waarde dubbel glas: 2.8
  • U-waarde HR++ glas: 1.1

Verschil U-waarde: 2.8 minus 1.1 = 1.7W/m²K Verschil temp: 20 minus -5 = 25 graden

15m2 glas * 1.7W/m²K * 25 graden = 637,5 Watt Per dag is dit 24 uur * 637,5 / 1000 = 15.3 kWh

De energetische waarde van aardgas in Nederland is ongeveer 9,8 kWh per m3 gas. Het verbrandingsproces en leidingverliezen verkleinen deze waarde. Dus laten we voor nu even rekenen met 9 kWh per m3 gas. Dan komen we op 1,7m3 gas besparing op die ene dag. Lijkt misschien niet veel, maar alles bij elkaar opgeteld over de jaren heen zijn dat flinke hoeveelheden. Zeker als je afgerekend wordt op piekprijzen die tijdens het schrijven van dit artikel van toepassing zijn (we zitten nu op €2,73 per m3 gas).

Is dubbel glas vervangen rendabel?

Voor de meeste woningen is het vervangen van oud dubbel glas voor HR++ of triple glas zeker rendabel. De warmtevraag neemt stevig af en het comfort gaat omhoog. Per woning is de terugverdientijd anders en het hangt ook andere factoren zoals staat van onderhoud.

Meer factoren

Er moet overigens wel gekeken worden naar het geheel, want wie roosters boven het glas heeft zit kan ook na het vervangen van het glas comfortklachten houden. Dus voor extra comfort is het ook raadzaam om te kijken naar hoe de woning wordt geventileerd of zelfs de bestaande ventilatie te vervangen voor balansventilatie.

Ook onderhoud is belangrijke factor. Een woning met houten kozijnen en een vergevorderd stadium van houtrot krijgt ook te maken met extra warmteverliezen doordat het glas naar alle waarschijnlijkheid geen goede afdichting meer zal hebben op het kozijn zelf.

Comfort optimaliseren per ruimte

Een andere afweging is om vooral te kijken naar het glas wat het meest wordt gebruikt. Zo zal de gemiddelde mens veel meer tijd doorbrengen in een eet- en zithoek. Een groot raam of zelfs een pui vervangen kan dan een enorme impact hebben.

Daarentegen is het vervangen van dat kleine raampje op het toilet voor de besparing van gas of stroom een stuk minder interessant. Uiteraard kan dat veranderen als het toilet wordt verwarmd, het raam geen kieren heeft en de ventilatie alleen (na)draait wanneer nodig. Naast het glas zijn er dus meer manieren om het comfort van een ruimte te verbeteren.

Relevante termen

  • Graaddagen
  • U-waarde